De plantage

Waarom frambozen?
Frambozen zijn erg gezond en bevatten veel vitaminen, mineralen en anti-oxydanten. De framboos bevat veel vitamine C, vitamine B11, E en K en de mineralen: mangaan, magnesium, koper en kalium. Frambozen zijn vruchten die ook bijzonder rijk zijn aan vezels. Vanwege de gezondheidsvoordelen wordt de framboos superfood genoemd. De Europese vraag naar verse frambozen is groot en stijgt jaarlijks met 7%. De prijzen voor kwaliteitsframbozen zijn al jaren erg hoog.

 

 

Waarom in Bosnië-Herzegovina?
Frambozen zijn fragiele vruchten die met de hand geplukt, gesorteerd, gewogen en verpakt moeten worden. Veel handwerk dus. Dat is de reden dat veel frambozenteelt is verplaatst naar Zuid-Europa of (ver) daarbuiten. De arbeid is wel goedkoper, maar het transport veel duurder. Bosnië heeft een ideale ligging in het midden van Europa. Wij leveren onze frambozen binnen een straal van ‘slechts’ 800km. Binnen die straal is Noord-Italië, Zwitserland, Oostenrijk en Zuid-Duitsland goed bereikbaar. Als de frambozen ’s morgens geplukt zijn vertrekt onze eigen truck eind van de middag richting het distributiecentrum in Verona, Bern, Wenen, München of Karlsruhe en komt daar ’s nachts aan. De volgende dag liggen onze frambozen in de winkels.

 

Sociaal doel:
Naast een goede winstgevendheid heeft het project een sociaal doel. De plaatselijke werkeloosheid is 50% waardoor veel mensen op de armoedegrens leven. De gevolgen van de laatste oorlog (1992-1995) zijn nog steeds merkbaar, veel mensen zijn apathisch waardoor er weinig tot niets veranderd. Werken willen zij graag, de arbeidsmoraal is goed. Er werken dagelijks minimaal 20 mensen op de plantage met pieken naar ruim 80 mensen. De werknemers worden volgens lokale maatstaven goed betaald. Alle werknemers zijn boven de 18 jaar. De gewerkte uren worden nauwkeurig bijgehouden door een vinger registratiesysteem. Uiteraard wordt er alleen ‘wit’ betaald, dus voor iedereen wordt premie voor pensioen, werkeloosheid en ziekte afgedragen. Zoals gebruikelijk in Bosnië krijgen de werknemers dagelijks een warme maaltijd.
Professioneel management dient in eerste instantie vanuit het Westen te komen. De dagelijkse leiding is in handen van een Bosnische universitair opgeleide Agronoom, hij is 28 jaar en heeft ervaring met het opzetten van nieuwe plantages volgens de Integrated Pest Management-methode (IPM). Tijdens de opbouw en later tijdens de oogstperiode is er continue een manager uit Nederland aanwezig.

  

 

Ligging & klimaat:
De plantage ligt op een flauwe helling in het dorpje Turija, zo’n 250 meter boven de zeespiegel. Er heerst een gematigd landklimaat. Door de beschutting van de bergen is er geen hinder van extremen zoals hagel. In de zomer is de gemiddelde temperatuur 25-30 graden, precies goed voor frambozen. De ligging op een helling is ideaal voor de frambozenplanten, daardoor is er een prima afwatering en kunnen de wortels van de planten niet te nat worden. Wortelrot door natheid is een voorkomend probleem bij de frambozenteelt.

   

 

De plantage:
De plantage heeft een oppervlakte van 35 hectare (350.000m2). De kwaliteit van de grond is uitvoerig getest door de Universiteit van Sarajevo en Eurofinns in Wageningen en is goed geschikt voor de teelt van frambozen. Als bemesting hebben wij eerst 350.000kg gedroogde koemest op het land verdeeld en in de grond geploegd. Dit jaar is de eerste 120.000m2 beplant. Vanaf 2018 willen wij de rest van de plantage volplanten. In oktober is begonnen met het aanbrengen van regenkappen. Deze hebben een dubbele functie. Tijdens het plukken blijven de frambozen droog wat belangrijk is voor de houdbaarheid en tijdens de zomer “breken” de kappen het felle zonlicht. De plantage is inmiddels voorzien van een erf en wegen.

   

Water:
Alle aanplant is voorzien van irrigatie. Dat was een hele klus. Na een boring op de plantage van 124 meter diep bleek er geen geschikt water te zijn. Gelukkig hebben wij op een afstand van twee kilometer van de plantage nog twee hectare grond in eigendom. De boring daar was wel succesvol, op 40 meter diepte hebben wij voldoende water aangetroffen. Dit is dezelfde waterlaag die de dorpelingen voor hun drinkwater gebruiken. Wij hebben het water uitvoerig laten testen op de Universiteit van Sarajevo en bij Eurofinns in Wageningen en het is zuiver water. Tussen deze bron en onze plantage hebben wij eerst veel mijnen moeten laten ruimen die daar achtergelaten waren uit de laatste oorlog. Daarna is er een geul van twee kilometer lang naar de plantage gegraven. Daar gaat een leiding doorheen naar het waterbassin op de plantage. Het hoogteverschil is +/- 35 meter waardoor een zware pomp nodig was. Op de plantage is +/- 75.000 meter irrigatieleiding aangelegd, in sectoren van 1.000m2 zodat er gericht water gegeven kan worden.

   

 

Planten:
Veel frambozen die in West-Europa in de supermarkten worden aangeboden zijn van gemiddelde kwaliteit, de smaak en houdbaarheid is niet super. Meestal is de houdbaarheid maar enkele dagen. Om die reden hebben wij hoge kwaliteit frambozenplanten gekocht in Nederland met een goede smaak en een houdbaarheid van +/- tien dagen. De planten zijn gepoot als stengel van 10cm lang met wortels. Na vijf maanden zijn ze ongeveer één meter hoog met tussen de 40 en 130 vruchten per plant. De planten zijn echter te jong om dit jaar nog rijpe vruchten te geven, de eerste oogst is in augustus 2018. Eind dit jaar worden alle planten tot tien cm boven de grond gesnoeid. Vanaf begin 2018 zullen ze weer gaan groeien en worden tussen de 150cm en 200cm hoog. De planten halen een leeftijd van minimaal 15 jaar.

   

 

Houdbaarheid:
Om de houdbaarheid te verbeteren hebben wij een speciale Quick-cool installatie op de plantage gebouwd. In deze ruimte worden de frambozen direct na het plukken door een snelle koude luchtstroom terug gekoeld naar één tot twee graden Celsius. Pas daarna worden de frambozen gesorteerd, verpakt en gewogen. In Europa zijn er nagenoeg geen plantages die direct na het plukken snel kunnen terug koelen. Het hele proces van planten tot het leveren van de frambozen aan de klant hebben wij zelf in de hand, zo kunnen wij de kwaliteit waarborgen.

 

 

Integrated Pest Management (IPM):
Wij telen bijna biologisch. Dat houdt in dat wij het biologisch telen toepassen zolang het kan. Als er een ziekte komt die niet biologisch bestreden kan worden dan zullen wij alsnog kunstmatige middelen inzetten. In oktober hebben wij de eerste vruchten laten testen door het laboratorium in München met als resultaat: volledig schoon. Ook het onkruid bestrijden wij zonder kunstmatige middelen, tussen de paden wordt het mechanisch en met de hand verwijderd. Voor de bestuiving van de frambozenplanten hebben wij +/- 1.000.000 bijen rondvliegen.

 

 

Machines:
In Bosnië is het niet eenvoudig om aan goede machines te komen. Er worden wel machines uit Duitsland geïmporteerd maar meestal zijn deze oud en gebrekkig. Daarom hebben wij alle machines in Nederland aangeschaft en naar Bosnië geëxporteerd. Er is een compleet machinepark met onder andere tractors, graafmachines, aggregaten, koelmachines, aanhangers, 4WD jeeps, grasmaaiers, ploegen, frezen, verpakkingslijn et cetera.

     

 

Transport:
Wij beschikken over een eigen gekoelde bakwagen met aanhanger. Hiermee worden de frambozen gekoeld op één tot twee graden Celsius van de plantage naar het distributiecentrum gebracht. De temperatuur van de lading is real-time via de cabine en via internet te volgen en uit te printen. Zo beheersen wij het hele proces zelf vanaf het planten tot aan de levering aan de klant en kunnen daardoor een hoge kwaliteit waarborgen.

Certificeringen:
Voor de verkoop aan supermarkten is het noodzakelijk om over de juiste certificaten te beschikken. Wij hebben ons laten certificeren voor Global Gap (hoe ga je met het milieu om), GRASP (hoe ga je met de mensen om) en HACCP (heb je de voedselveiligheid onder controle). Stuk voor stuk internationale certificaten die niet eenvoudig te halen zijn. Het Duitse TÜV Nord heeft bij ons de audit verricht. Het heeft veel papierwerk gekost en uiteraard is de plantage zelf ook voorbereid. Inmiddels hebben wij alle certificaten binnen en kunnen aan de strengste supermarkten onze frambozen leveren.

Verkoop:
De verkoop is geheel uitbesteed aan een grote agent in Duitsland. Deze heeft een jaaromzet van € 150 miljoen en heeft de internationale verkoop van frambozen als specialisatie. De betaaltermijn na levering is maximaal 6 dagen. De frambozen worden door ons verpakt in 125 grams punnets en geëtiketteerd, daarna worden de punnets per 12 stuks in een kartonnen doos verpakt en zijn ze winkelklaar. Wij hebben een eigen naam, Super Berries, een eigen EAN-code, een eigen huisstijl en een eigen website: www.super-berries.eu

 

 

Overheid:
Het Super Berries project wordt volledig gesteund door de lokale en landelijke overheid. Zij hebben geholpen met het vinden van het juiste land, zij helpen door de noodzakelijke vergunningen snel af te geven en bemiddelen bij bijvoorbeeld energieleveranciers. Er is rechtstreeks contact met de minister. Het project is dit jaar twee keer op de Bosnische televisie geweest.

 

Kerncijfers

  • Start plantage: januari 2017
  • Oppervlakte: 370.000m2
  • Ligging: 250 meter boven zeespiegel
  • Koelruimte: inclusief terug koelinstallatie

Blijf op de hoogte van onze ontwikkelingen! Schrijf u in!

Wij kweken de meest smaakvolle en mooie frambozen op een eerlijke en gezonde manier.